Armoede, slechte huisvesting en uithuiszettingen in het Brussels Gewest
Het Observatorium voor Gezondheid en Welzijn van Brussel-Hoofdstad bestudeerde het fenomeen van slechte huisvesting en uithuiszettingen in het Brussels Gewest doorheen 3 verschillende publicaties: Het Thematisch Armoederapport, een externe juridische studie en de Gekruiste Blikken. Uithuiszettingen vormen een acuut probleem met verschillende gevolgen, en dit binnen een context van een steeds moeilijkere toegang tot huisvesting voor heel wat Brusselaars.
1. Thematische Armoederapport : “Armoede, slechte huisvesting en uithuiszettingen in het Brussels Gewest”
Omwille van het omvangrijke probleem met betrekking tot de toegang tot degelijke huisvesting in het Brussels Gewest, wijdde het Observatorium voor Gezondheid en Welzijn van Brussel-Hoofdstad haar Thematisch Armoederapport 2018 aan de problematiek van slechte huisvesting en, meer specifiek, uithuiszettingen in het Gewest. Het rapport “Armoede, slechte huisvesting en uithuiszettingen in het Brussels Gewest” illustreert in de eerste plaats de dramatische gevolgen van uithuiszettingen, zowel wat betreft de traumatiserende ervaring als haar katalyserende en versterkende effecten op situaties van armoede en gebrekkige toegang tot rechten. Daarnaast wijst het op de grote moeilijkheden, tot zelfs de onmogelijkheid, om binnen een context van almaar stijgende huurprijzen adequate herhuisvestingsoplossingen te vinden in het Gewest voor uithuisgezette mensen, die bovendien vaak over een beperkt inkomen beschikken.
Het ontbreken van officiële statistieken draagt bij aan de onzichtbaarheid van dit fenomeen dat nochtans verstrekkende gevolgen heeft voor heel wat Brusselaars. De stappen die in dit rapport werden ondernomen om aan dit gebrek aan cijfers tegemoet te komen getuigen van haar dagelijkse karakter: elke dag worden er Brusselaars uit hun woning gezet. De verzamelde gegevens stellen dat er jaarlijks duizenden personen geconfronteerd met een gerechtelijke uitzettingsvraag, zelfs met illegale uithuiszettingen buiten beschouwing gelaten, die waarschijnlijker nog vaker voorkomen. Hoewel niet alle gerechtelijke uithuiszettingsvragen tot een effectieve uitzetting leiden (maar over het algemeen wel tot een gedwongen vertrek), tellen we elk jaar toch meerdere honderden gevallen.
In welke context vinden deze uithuiszettingen plaats in het Gewest? Wat is het traject dat uithuisgezette mensen afleggen voor en na de uitzetting? Hoe verloopt een uithuiszetting in de praktijk? Hoeveel uithuiszettingen voltrekken er zich in het Brussels Gewest en waar kunnen er hierover cijfers worden gevonden? Wat kan er worden gedaan om dit fenomeen tegen te gaan en effectieve uithuiszettingen te voorkomen? Dit rapport behandelt al deze vragen, waarbij enerzijds gebruik wordt gemaakt van kwalitatieve informatie, verzameld bij de vele betrokkenen (personen die een uithuiszetting hebben ondergaan maar ook sociaal werkers, gerechtsdeurwaarders, politiemensen,…), en kwantitatieve gegevens.
- Raadpleeg het Thematisch Rapport 2018 “Armoede, slechte huisvesting en uithuiszettingen in het Brussels Gewest”
2. Extern dossier “Uithuiszettingen in het Brussels Gewest: juridische aspecten”
Het Thematisch Armoederapport 2018 over de uithuiszettingen werd aangevuld met een diepgaande juridische studie, uitgevoerd door Véronique van der Plancke (onderzoekster bij het Institut pour la recherche interdisciplinaire en sciences juridiques aan de Université de Louvain (UCL)) en Nicolas Bernard (Docent aan de Universiteit Saint-Louis). Dit dossier biedt een gedetailleerde analyse van de verschillende soorten uitzettingen (gerechtelijk, administratief en illegaal), de bijhorende procedures en bestaande beroepsmogelijkheden in het Brussels Gewest. Bijzondere aandacht gaat in dit dossier naar kwetsbare personen. Ze beschrijven de recente evoluties in de wetgeving om na te gaan wat er in de toekomst zal verbeteren of verslechteren voor de meest kwetsbare Brusselaars.
3. Gekruiste Blikken: “Uithuiszettingen en slechte huisvesting in het Brussels Gewest: analyses en voorstellen van verschillende organisaties”
De Gekruiste Blikken vormen een onderdeel van het Brussels armoederapport 2018. Het is een bundeling van bijdragen van instellingen (VZW’s, overheidsdiensten) met een specifieke expertise rond het thema uithuiszettingen en slechte huisvesting in het Brussels Gewest. Elke organisatie stelt acties, concrete pistes en aanbevelingen voor om uithuiszettingen te vermijden.