Persbericht - PDF

Vaccinatie in de ziekenhuizen: de balans

De Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie is gedwongen het vaccinatietempo in de Brusselse ziekenhuizen te vertragen. De oorzaak: de levering van vaccins liep vertraging op en er worden minder vaccindoses geleverd. Meer uitleg hierover.

Sinds enkele weken wordt ons land geconfronteerd met vertragingen in de levering van vaccins, of het nu gaat om die van Pfizer, Moderna of AstraZeneca, en met een vermindering van het oorspronkelijk voorziene aantal doses. Hierdoor werd de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie er in het Brussels Gewest toe gedwongen haar vaccinatieplanning voor de ziekenhuizen aan te passen en te herbekijken hoe de vaccins over de verschillende prioritaire doelgroepen worden verdeeld.

Bijgevolg worden alle plannen voor de levering van vaccins aan ziekenhuizen en voor de stapsgewijze opening van de Brusselse vaccinatiepunten momenteel aangepast, zodat ze optimaal aansluiten op de realiteit op het terrein. Daarbij worden de vooraf bepaalde prioriteiten gerespecteerd.

De GGC wil voorrang blijven geven aan de ziekenhuizen en zal een groot deel van de verwachte Pfizer-vaccins aan hen toekennen. Bovendien zal het Brussels Gewest verleners van eerstelijnszorg blijven vaccineren, gelijktijdig met de vaccinatie van het ziekenhuispersoneel. Als we uitgaan van de verwachte beschikbaarheid van vaccins zal de vaccinatie in andere collectieve zorginstellingen (bijvoorbeeld instellingen die werken rond handicaps, enz.) vanaf 1 maart van start gaan. Zo kan worden gegarandeerd dat al het zorgpersoneel dat in contact komt met patiënten in de ziekenhuizen tegen de eerste week van maart een eerste inspuiting heeft gehad.

Vaccinatie in de Brusselse rusthuizen en ziekenhuizen onder de loep

In de eerste plaats lijkt het noodzakelijk om ervoor te zorgen dat er voldoende herhalingsdoses beschikbaar zijn voor het personeel van de rusthuizen. De 9.300 herhalingsdoses die op 18/1 ter beschikking werden gesteld, konden trouwens al worden toegediend in de ziekenhuizen.

Tegelijkertijd heeft de GGC vorige week nog eens 3.800 Pfizer-vaccins verdeeld onder de ziekenhuizen. Dat brengt het totaal aantal eerste vaccindoses geleverd aan ziekenhuizen op 14.200. Zij moesten prioriteit geven aan groep A (spoeddiensten, intensieve zorgen en Covid-19-eenheden). Bijgevolg zijn alle acute ziekenhuizen (algemene ziekenhuizen) nu in staat om 35% van hun personeel dat in contact komt met patiënten te vaccineren. Bijna 100% van groep A geniet al bescherming door minstens een eerste vaccindosis.

In de loop van de volgende weken zullen zo veel mogelijk beschikbare vaccins worden verstuurd naar de ziekenhuizen, met inbegrip van psychiatrische ziekenhuizen. Als de beloofde leveringen doorgaan, zal de GGC tegen de eerste week van maart 18.000 extra vaccins (waaronder vaccins van Pfizer, Moderna en AstraZeneca) kunnen leveren aan alle ziekenhuizen. Zo kunnen de ziekenhuizen 100% van hun personeel dat in contact komt met patiënten vaccineren. De helft daarvan zal al twee doses hebben gekregen.

De ziekenhuizen gaan door met vaccineren. Na de spoeddiensten, intensieve zorgen en Covid-19-eenheden zullen de andere personeelsleden die contact hebben met patiënten aan de beurt komen, in volgorde van prioriteit. Het gaat om het personeel van de diensten geriatrie, de operatiekwartieren, de diensten voor dialyse, hematologie, infectiologie, chemotherapie en revalidatie, van oud naar jong. Elk ziekenhuis kan kiezen welk vaccin het toedient, maar moet er wel rekening mee houden dat het vaccin van AstraZeneca wordt aanbevolen voor mensen tot en met 55 jaar. Ziekenhuispersoneel zonder patiëntencontact (5.000 personen) komt aan bod zodra de hoeveelheid beschikbare vaccins dat toelaat.

Een aangepaste vaccinatieplanning

Daarnaast zullen zorgverleners in de eerstelijnszorg worden opgeroepen om naar de beschikbare vaccinatiecentra te gaan. Het centrum op de Heizel opende op 18 februari de deuren. Het vaccin van AstraZeneca wordt er toegediend aan personen tot en met 55 jaar. In vaccinatiepunt Pacheco kunnen mensen ouder dan 55 zich laten inenten met het vaccin van Moderna. Dit vaccinatiepunt is sinds twee weken operationeel en kan indien nodig nog worden vergroot. Vervolgens zullen we op 1 maart ook beginnen vaccineren in andere collectieve zorginstellingen. Alle deelnemers aan fase 1a (rusthuizen, ziekenhuispersoneel, personeel uit de eerstelijnszorg , en personeel van andere collectieve zorginstellingen) zouden dus tegen half maart minstens één vaccin moeten hebben gekregen.

Fase 1b daarentegen zal zich richten op 65-plussers en mensen met onderliggende aandoeningen en een risico op ernstige COVID-19. Ook de essentiële socio-economische sectoren vallen onder deze fase. We werken ook aan oplossingen om het vaccin tot bij de patiënten die zich niet kunnen verplaatsen en kwetsbare bevolkingsgroepen, zoals daklozen, te brengen. Deze fase zou half maart moeten aanvangen.

Op operationeel vlak is Brussel klaar voor het volgende deel van de campagne. We blijven echter afhankelijk van de levering van de vaccins. Dat bepaalt de snelheid waarmee we kunnen vaccineren.

Focus op het vaccin van Astra Zeneca

Heel wat mensen twijfelen aan de werkzaamheid en/of veiligheid van het AstraZeneca-vaccin. Kijken we naar de uitgevoerde studies voor dit vaccin, dan blijkt uit de algemene analyses een werkzaamheid van 70%. Dat kan inderdaad lager lijken dan wat we zien bij de vaccins van Pfizer en Moderna.

Na een meer gedetailleerde analyse van deze studie kunnen we echter vaststellen dat die werkzaamheid sterk wordt beïnvloed door de doelgroep en de tijd tussen de twee vaccindoses. Door het vaccin toe te dienen bij jonge mensen (jonger dan 55) en 12 weken tussen de toediening van beide doses te laten, stijgt de werkzaamheid van het vaccin tot 82%. Drie weken na toediening van de eerste dosis komen we voor 18-55-jarigen aan een werkzaamheid van 73% voor besmettingen zonder ziekenhuisopname, en van 100% voor besmettingen met ziekenhuisopname.

Het is belangrijk om dat te koppelen aan de gegevens over de veiligheid van dit vaccin. Het blijkt over het algemeen dezelfde bijwerkingen te hebben als de mRNA-vaccins, maar we zien wel dat hun frequentie tussen de 50 en 60% ligt. Dat is minder dan de andere beschikbare vaccins (Moderna en Pfizer). Voorts tonen de studies aan dat de bijwerkingen minder erg zijn bij de tweede dosis.

Het voordeel voor de bevolkingsgroep waaraan dit vaccin wordt aangeboden lijkt dus duidelijk. Ten slotte heeft de reden waarom de Hoge Gezondheidsraad het vaccin niet aanbeveelt voor 55-plussers niets te maken met problemen met de werkzaamheid of veiligheid. De Raad heeft gewoon beslist om voorzichtig te blijven, want we beschikken over onvoldoende gegevens in de studies die voorhanden zijn. Misschien wordt de doelgroep uitgebreid naar aanleiding van lopende studies.

Er is dus geen reden om je niet te laten vaccineren en beschermen door het voorgestelde vaccin, welk vaccin dat ook is. Ze zijn allemaal werkzaam en als we elk vaccin op de best mogelijke manier inzetten, kunnen we sneller komaf maken met deze coronacrisis.

Over
De Diensten van het Verenigd College (DVC) van de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie (GGC) zijn de Brusselse administratie die verantwoordelijk is voor de preventie en de aanpak van epidemieën en voor het bicommunautair beleid betreffende gezondheidszorg en bijstand aan personen.